Organizata e Kombeve të Bashkuara ka nisur një hetim paraprak mbi incidentin gjatë protestës paqësore më 15 mars në Beograd, ka konfirmuar eksperti britanik Neil Corney nga fondacioni Omega Research Foundation.

Ai në një intervistë për N1 tha se incidenti në të cilin turma e protestuesve reagoi njëkohësisht ndaj një ngjarjeje akustike është “jashtëzakonisht specifik” dhe i pashembullt në përvojën e tyre.

Corney njoftoi se dy raportuese të posaçme të OKB-së – Alice Edwards (për parandalimin e torturës) dhe Gina Romero (për lirinë e tubimit paqësor) – kanë kontaktuar fondacionin Omega dhe janë të përfshirë në mbledhjen e informacioneve.

Fondacioni, përveç ekspertizës teknike mbi pajisjet akustike dhe armët jo-vdekjeprurëse, i ka dorëzuar OKB-së edhe analizën e videove të disponueshme nga protesta.

“E dimë që Serbia posedon disa pajisje akustike, por mënyra se si turma u shpërnda atë ditë tregon për përdorimin e mundshëm të një teknologjie të re. Lëvizja e turmës – si të ishte prerë nga një vijë e padukshme – nuk është parë kurrë më parë nga ne. Nëse është përdorur një armë eksperimentale, nevojiten dëshmi të jashtëzakonshme”, theksoi Corney.
Eksperti shtoi se për raste të tilla është thelbësore një hetim ndërkombëtar i pavarur, jashtë ndikimit të autoriteteve shtetërore.

Në këtë kontekst, pranisë së FSB-së ruse dhe angazhimit të mundshëm të FBI-së i mungon neutraliteti, ndërkohë që OKB-ja tashmë ka protokolle të zhvilluara për hetimin e incidenteve të ngjashme, përfshirë analizën forenzike të videove, dëshmive dhe ekspertizës teknike.

Incidenti ndodhi gjatë protestës simbolike “15 minuta heshtjeje”, që sipas të gjitha informacioneve të disponueshme ishte plotësisht paqësore.

Qytetarët dhe ekspertët shprehin shqetësim për mungesën e transparencës nga autoritetet, veçanërisht pasi fillimisht mohuan ekzistencën e pajisjeve LRAD në Serbi, për t’u vërtetuar më vonë se i posedojnë.

“Detyra kryesore e shtetit nuk është të shtypë protestat, por të sigurojë zhvillimin e tyre në përputhje me të drejtat e njeriut. Nëse është përdorur një armë që shkakton efekt psikologjik dhe fizik ndaj protestuesve paqësorë, kjo përbën shkelje serioze të normave ndërkombëtare”, paralajmëron Corney.
OKB ende nuk ka bërë publike një qëndrim zyrtar, por sipas informacioneve të disponueshme, raportuesit mund të dërgojnë gjetjet e tyre autoriteteve serbe në mënyrë konfidenciale, përpara se të publikojnë raportin përfundimtar.

Kujtojmë, në protestën e 15 marsit në orët e mbrëmjes në Beograd është dëgjuar një zhurmë e madhe, e cila shkaktoi largimin e menjëhershëm të protestuesve nga rruga, për të cilën më vonë u tha se ishte një top akustik.