Propozim i papritur: Tony Blair ‘kryeministër’ tranzitor në Gaza, Washingtoni e mbështet

Shtëpia e Bardhë po mbështet një plan, sipas të cilit ish-kryeministri britanik Tony Blair do të drejtonte një administratë të përkohshme të Rripit të Gazës, fillimisht pa përfshirjen e drejtpërdrejtë të Autoritetit Palestinez (AP), sipas raporteve në mediat izraelite. Sipas propozimit, Blair do të drejtonte një organ të quajtur Autoriteti Ndërkombëtar Kalimtar i Gazës (Gita)…

Bota

25/09/2025 23:03

Shtëpia e Bardhë po mbështet një plan, sipas të cilit ish-kryeministri britanik Tony Blair do të drejtonte një administratë të përkohshme të Rripit të Gazës, fillimisht pa përfshirjen e drejtpërdrejtë të Autoritetit Palestinez (AP), sipas raporteve në mediat izraelite.

Sipas propozimit, Blair do të drejtonte një organ të quajtur Autoriteti Ndërkombëtar Kalimtar i Gazës (Gita) i cili do të kishte një mandat për të qenë “autoriteti suprem politik dhe ligjor” i Gazës për deri në pesë vjet.

Sipas raporteve në Haaretz dhe Times of Israel, plani është modeluar sipas administratave që fillimisht mbikëqyrën tranzicionet e Timorit Lindor dhe Kosovës drejt shtetësisë. Propozimi sugjeron që Gita fillimisht mund të vendoset në el-Arish, një kryeqytet provincial egjiptian pranë kufirit jugor të Gazës, dhe përfundimisht do të hyjë në territor i shoqëruar nga një forcë shumëkombëshe arabe e mbështetur nga OKB-ja. Plani parashikon “bashkimin përfundimtar të të gjithë territorit palestinez nën Autoritetin Palestinez”.

Sipas planit, palestinezët nuk do të detyroheshin të largoheshin nga territori, siç ishte frikësuar se do të ndodhte sipas propozimeve të mëparshme të SHBA-ve për ta zhvilluar atë si një “Rivierë e Gazës”, transmeton albanianpost.

Nëse miratohet, Blair do të drejtojë një sekretariat prej deri në 25 personash dhe do të kryesojë një bord prej shtatë personash për të mbikëqyrur një organ ekzekutiv që drejton territorin.

Por çdo rol për ish-liderin e Partisë Laburiste do të shkaktonte në mënyrë të pashmangshme polemika të forta. Pasi dha dorëheqjen si kryeministër në vitin 2007, ai mori rolin e të dërguarit në Lindjen e Mesme deri në vitin 2015 dhe gëzon një reputacion të lartë me shumë udhëheqës të Gjirit.

Por Blair është një figurë negative për shumë palestinezë – të cilët e shohin atë si pengues të përpjekjeve të tyre për të arritur shtetësinë – dhe më gjerësisht në të gjithë rajonin për rolin e tij në mbështetjen e pushtimit amerikan të Irakut në vitin 2002.

Lajmi për planin doli vetëm disa ditë pasi asambleja e përgjithshme e OKB-së miratoi një plan të ndryshëm për një administratë teknokratike që do të merrte kontrollin në Gaza.

Sipas këtij propozimi, i njohur si deklarata e New York-ut, administrata e përkohshme do të vepronte vetëm për një vit, me kuptimin e qartë se më pas do t’ia kalonte pushtetin një Autoriteti Palestinez të reformuar me një kushtetutë të rishikuar dhe pas zgjedhjeve për një president dhe parlament të ri.

Mungesa e një afati kohor të qartë për një kalim në kontrollin e AP sipas planit të Shtëpisë së Bardhë shihet si një pengesë e mundshme për miratimin e tij nga palestinezët dhe udhëheqësit arabë. Por kjo mungesë specifikimi, dhe prania e Blair, do të shiheshin si një siguri për kryeministrin izraelit, Benjamin Netanyahu.

Shtëpia e Bardhë e sheh planin e ri si një kompromis midis propozimit fillestar të Donald Trump që SHBA-të dhe Izraeli të “marrin përsipër” Gazën dhe deklaratës së Nju Jorkut të miratuar nga më shumë se 140 shtete.

Sugjerimet e mëparshme të Trump se SHBA-të dhe Izraeli mund të “pastrojnë” palestinezët nga Gaza do të përbënin një spastrim etnik të popullsisë prej rreth 2 milionë banorësh. Sipas planit të ri, palestinezët nuk do të inkurajohen të largohen nga territori, sipas raporteve.