Ali Shamkani, këshilltari i parë i Ajatollah Khameneit të Iranit, vdiq në spital një ditë pasi Izraeli nisi sulmet ajrore në të gjithë vendin, raportuan mediat iraniane.

Shamkani kishte qenë zyrtari më i lartë i sigurisë kombëtare të Iranit për dekadën e kaluar dhe përfaqësoi Iranin në bisedimet e afrimit me Arabinë Saudite të ndërmjetësuara nga Kina.

Ai shërbeu si zyrtari më i lartë i sigurisë kombëtare të vendit për një dekadë nga viti 2013, dhe para kësaj shërbeu në një numër rolesh të rëndësishme, duke përfshirë në Korpusin e Gardës Revolucionare Islamike (IRGC) dhe ministrinë e mbrojtjes.

Shamkani kandidoi për president në vitin 2001 për të mbajtur poste kyçe në IRGC dhe ministrinë e mbrojtjes. Disa analistë sugjeruan në atë kohë se Khamenei mund ta ketë menduar atë si shumë ambicioz.

Megjithatë, ai mbeti një ndihmës i ngushtë i udhëheqësit suprem dhe dha këshilla ndërsa Irani rihyri në bisedimet bërthamore me administratën e presidentit të SHBA-së Donald Trump.

Në prill, disa ditë para bisedimeve me SHBA-në, ai paralajmëroi se Teherani mund të dëbojë inspektorët bërthamorë të OKB-së dhe të ndërpresë bashkëpunimin me Agjencinë Ndërkombëtare të Energjisë Atomike (IAEA) nëse ndihet i kërcënuar.

Në mesin e të vrarëve nga sulmet izraelite është edhe oficeri më i lartë ushtarak i Iranit, kreu i Korpusit të Gardës Revolucionar, gjeneral major Hossein Salami.

Ai ishte një nga njerëzit më të fuqishëm në Iran, duke mbikëqyrur krahun e tij më të fuqishëm ushtarak dhe duke raportuar drejtpërdrejt te Ali Khamenei. I lindur në vitin 1960, sipas një regjistri sanksionesh të SHBA-së, Salami kishte drejtuar IRGC-në sekrete që nga viti 2019, raporton KosovaPress.

Analistët thonë se IRGC financon dhe mbështet një rrjet të gjerë të milicive në të gjithë rajonin, të cilat i përdor për të sulmuar personelin ushtarak amerikan dhe personelin tjetër ushtarak në të gjithë Lindjen e Mesme.

Gjithashtu, besohet se IRGC ofron materiale dhe mbështetje për Houthi-t e Jemenit, duke i mundësuar grupit të sulmojë anijet ndërkombëtare në Detin e Kuq dhe të lëshojë raketa dhe dronë drejt Izraelit.

Salami ishte në krye të IRGC kur Irani lëshoi qindra dronë dhe raketa drejt Izraelit në prill dhe tetor të vitit të kaluar, në sulmet e para të drejtpërdrejta nga Irani në territorin izraelit.

Që nga viti 2016, Mohammad Bagheri, kishte shërbyer si shef i shtabit të forcave të armatosura të Iranit, të cilat IISS vlerësoi se mund të kërkonin më shumë se 500,000 personel aktiv.

Shtabi i Përgjithshëm është “organi më i lartë ushtarak në Iran, i cili zbaton politika dhe monitoron e koordinon aktivitetet brenda forcave të armatosura”, sipas një dokumenti të Thesarit të SHBA-së që përcakton sanksionet kundër Bagheri në vitin 2019.

Bagheri u sanksionua së bashku me nëntë të tjerë të afërt me Ajatollah Khamenei-n “të cilët për dekada kanë shtypur popullin iranian, kanë eksportuar terrorizëm dhe kanë avancuar politika destabilizuese në të gjithë botën”, tha dokumenti.

Amir Ali Hajizadeh, komandant i Forcave Ajrore të IRGC-së, drejtoi programin e raketave të vendit, i cili ishte i përfshirë në mbrojtjen e hapësirës ajrore të vendit dhe kryerjen e sulmeve jashtë shtetit.

Ai ishte truri i sulmit të mëparshëm të Iranit ndaj Izraelit në prill 2024, si dhe sulmit me raketa ndaj një baze amerikane në Irak në vitin 2020. Ushtria izraelite tha se Hajizadeh u vra së bashku me udhëheqës të tjerë të lartë të forcave ajrore në një sulm ndërsa ata u mblodhën në një qendër komande nëntokësore.