Plani i SHBA-së për Ukrainën kërkon “punë shtesë”, ranë dakord udhëheqësit e 11 vendeve dhe BE-së në një deklaratë të përbashkët, pas takimit në margjinat e samitit të G20 sot në Johanesburg.

Ata besojnë se drafti i planit të paqes të SHBA-së për Ukrainën përfaqëson një bazë për përpunim të mëtejshëm, por se disa pika, duke përfshirë kufizimet e propozuara mbi forcat e armatosura të Ukrainës, shkaktojnë shqetësim serioz.

Drafti i planit të SHBA-së me 28 pika përfaqëson një “themel që kërkon punë të mëtejshme”, thuhet në deklaratë, në të cilën udhëheqësit shprehën gjithashtu “shqetësim në lidhje me kufizimin e propozuar të forcave të armatosura të Ukrainës, gjë që do ta bënte Ukrainën të cenueshme ndaj sulmeve të ardhshme”.

Deklarata u nënshkrua në emër të BE-së nga Ursula von der Leyen dhe António Costa, presidenti francez Emmanuel Macron, presidenti finlandez Alexander Stubb, kancelari gjerman Friedrich Merz dhe kryeministrat Mark Carney i Kanadasë, Micheál Martin i Irlandës, Giorgia Meloni e Italisë, Sanae Takaichi e Japonisë, Dick Schoof i Holandës, Pedro Sánchez i Spanjës, Keir Starmer i Britanisë së Madhe dhe Jonas Gahr Store i Norvegjisë.

Në deklaratën e tyre, ata pranojnë se propozimi i SHBA-së “përfshin elementë të rëndësishëm që do të jenë thelbësorë për një paqe të drejtë dhe të qëndrueshme”. Por ata gjithashtu përsërisin se janë “të qartë në parim se kufijtë nuk duhet të ndryshohen me forcë”.

Ata gjithashtu theksojnë se elementët e planit që kanë të bëjnë me BE-në dhe NATO-n “kërkojnë marrëveshjen e anëtarëve të BE-së dhe NATO-s” dhe se kanë ndërmend të “vazhdojnë koordinimin e ngushtë me Ukrainën dhe Shtetet e Bashkuara në ditët në vijim”.

Plani amerikan shihet me shqetësim të madh në Kiev sepse përfshin disa kërkesa kyçe ruse: Ukraina heq dorë nga një pjesë e territorit të saj, pranon të zvogëlojë madhësinë e ushtrisë së saj dhe heq dorë nga anëtarësimi në NATO.

Rusia do të mbante Donetskun, Luhanskun dhe Krimenë, por do të duhej të hiqte dorë nga territoret e tjera të pushtuara.

Nga ana tjetër, Ukraina, për shembull, do të merrte garanci sigurie nga Perëndimi për të parandaluar sulme të mëtejshme ruse.

Plani gjithashtu parashikon një paketë të madhe globale masash për të ndihmuar Ukrainën të fillojë menjëherë rindërtimin e vendit të shkatërruar, duke përfshirë krijimin e një Fondi Zhvillimi Ukrainas me qëllim investimin në industri me rritje të shpejtë, duke përfshirë teknologjinë, qendrat e të dhënave dhe inteligjencën artificiale.