Bashkimi Evropian i ka dorëzuar sot kryeministrit Albin Kurti raportin vëzhgues për zgjedhjet e 9 shkurtit në Kosovë.

Në këtë raport, BE ka përmendur disa nga problemet që kanë hasur gjatë këtij procesi zgjedhor e ndër to kanë qenë edhe vonesat që ka shkaktuar KQZ gjatë numërimit të votave.

“Fushata ishte dinamike, megjithëse u njollos nga retorika e ashpër dhe keqpërdorimi i resurseve publike. Në aspektin pozitiv, Paneli Zgjedhor për Ankesa dhe Parashtresa (PZAP) trajtoi me shpejtësi një numër të konsiderueshëm të rasteve, duke rezultuar në gjoba të konsiderueshme për shkeljet e Kodit të Mirësjelljes për Subjektet Politike. Në zonat me shumicë serbe të Kosovës, kushtet sociale mbeten të rënda, duke krijuar hapësirë për Serbinë dhe Listën Serbe (SL) që të ushtrojnë presion të papërshtatshëm mbi votuesit. Edhe pse liria e medias është pranuar gjerësisht, paralizimi i Komisionit të Pavarur të Medias (KPM) në javët para ditës së zgjedhjeve i la pa adresuar shkeljet e mediave. Megjithatë, votuesit dhe aktorët kryesorë në proces demonstruan qëndrueshmëri dhe një përkushtim të fortë ndaj parimeve demokratike”, thuhet në raportin e BE-së.

BE ka thënë se procesi zgjedhor u karakterizua me përpjekje për politizimin e institucioneve kyçe nga partia në pushtet, veçanërisht KQZ-së dhe KPM-së.

“KQZ-ja u ngatërrua në mosmarrëveshje politike dhe i politizoi disa aspekte teknike të procesit zgjedhor. Përpjekja nga anëtarët e emëruar të LVV-së në KQZ për të parandaluar certifikimin e Listës Serbe (LS), dhe bllokimi i disbursimit të fondeve publike për partitë politike, vuri presion të konsiderueshëm mbi institucionin”, thuhet në raport.

Raporti përfundimtar ofron 19 rekomandime, duke përfshirë gjashtë rekomandime prioritare të cilat synojnë forcimin e proceseve zgjedhore të Kosovës. Ato janë:

• Të forcohen garancitë ligjore në lidhje me anëtarësinë dhe sjelljen e zyrtarëve zgjedhorë, për të siguruar paanshmërinë dhe pavarësinë e administratës zgjedhore.

• Të kufizohen dhe specifikohen më tej përgjegjësitë e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve, Sekretariatit të KQZ-së dhe komisioneve komunale zgjedhore për të decentralizuar vendimmarrjen e administratës zgjedhore aty ku është e përshtatshme dhe për të siguruar që operacionet e saj të jenë efikase dhe me kohë.

• Të bëhet një auditim gjithëpërfshirës i pavarur i listës së votuesve, duke përfshirë përmes analizës së brendshme të proceseve të regjistrimit dhe testimit statistikor dhe në terren, në konsultim me palët përkatëse të interesit për të adresuar shqetësimet mbi saktësinë e tyre dhe për të rritur besimin e publikut.

• Të prezantohen përkufizime të qarta ligjore të termave kyç, përfshirë ato që lidhen me gjuhën nxitëse dhe përkufizimin e një ‘mbështetësi të subjektit politik’ brenda procesit zgjedhor. Të vendosen kritere të qarta për përcaktimin e gjobave proporcionale të zbatueshme për shkeljet e Kodit të Mirësjelljes nga subjektet politike.

• Të emërohen me kohë të gjithë anëtarët e KPM-së përmes një procesi përzgjedhës konkurrues dhe transparent.

• Të krijohet një sistem i besueshëm dhe transparent i menaxhimit të rezultateve me procedura të qarta dhe të verifikueshme për të siguruar përpunimin e saktë të të dhënave të rezultateve. Të sigurohet qasje e shpejtë në rezultatet preliminare, duke përfshirë të gjitha të dhënat përkatëse, si p.sh. pjesëmarrja e votuesve, votat e vlefshme dhe të pavlefshme, si dhe formularët e rezultateve të skanuara për vendvotim.

Raporti i plotë: