Sipas Al Jazeera, përcjell Telegrafi, në një letër drejtuar von Der Leyen të lëshuar të mërkurën, anëtarët e Parlamentit Evropian (PE) shkruan se një dokument i zbuluar sugjeron që komisioneri i BE-së për Fqinjësinë dhe Zgjerimin, Oliver Varhelyi “haptas ka bashkëpunuar [me Dodik] për të shpërbërë potencialisht Bosnjën dhe Hercegovinën”.

“Raporti vëren se komisioneri Varhelyi ‘u pajtua’ me z. Dodik në lidhje me datën e një sesioni të posaçëm të Asamblesë Kombëtare të Republikës Srpska dhe se do të shpallej një moratorium 6-mujor për të miratuar legjislacionin mbi tërheqjen e njëanshme nga institucionet shtetërore”, thuhej në letër, shkruan Al Jazeera.

Ndryshe, Bosnja aktualisht po përballet me krizën e saj më të madhe politike dhe të sigurisë që nga përfundimi i luftës në dhjetor 1995, kur u nënshkrua marrëveshja e paqes e Dejtonit.

Marrëveshjet e ndanë vendin në dy entitete gjysmë autonome – entitetin e Federatës së dominuar nga boshnjakët dhe kroatët dhe entiteti Republika Srpska e drejtuar nga serbët.

“… Nëse paanshmëria dhe neutraliteti i Komisionit vihet në pikëpyetje, ekuilibri i brishtë gjeopolitik kërcënohet menjëherë”.

Në tetor, Dodik, anëtari serb i presidencës trepalëshe të Bosnjës bëri thirrje që Republika Srpska të tërhiqet nga institucionet kryesore shtetërore dhe të krijojë institucionet e saj parashtetërore, duke shkelur traktatin e paqes dhe kushtetutën.

Christian Schmidt, përfaqësuesi i lartë i Bosnjës, i ka quajtur lëvizjet e Dodik “të barabarta me shkëputjen”, duke paralajmëruar se ato mund të nxisin ndarje dhe konflikte të mëtejshme.

Ndërkohë vë në pah Al Jazeera, më 10 dhjetor, parlamenti i Republika Srpska miratoi një sërë ligjesh që i mundësojnë entitetit të formojë institucionet e veta dhe ushtrinë e vet deri në maj.

Pas publikimit të lajmeve për dokumentin e zbuluar të Sattler më 21 dhjetor, këshilltari i Dodik, Radovan Kovaçeviq mohoi përfshirjen e Varhelyi në planifikimin e seancës së asamblesë së Republikës Srpska.

Letra e nënshkruar nga 30 deputetë theksonte se “si një palë neutrale me ndikim të konsiderueshëm”, Komisioni ka një rol kyç në sigurimin e respektimit të marrëveshjes së paqes të Dejtonit nga të dyja palët.

Ai pyeti von der Leyen nëse Komisioni e konsideron sjelljen e Varhelyi të jetë në përputhje me rolin e tij dhe me politikën zyrtare të BE-së ndaj Bosnjës.

“Cili është qëndrimi i Komisionit në lidhje me integritetin territorial të Bosnjës dhe si planifikon Komisioni të sigurojë që konkluzionet e Marrëveshjes së Dejtonit – nënshkruese e së cilës është BE-ja – të mos shkelen?”, pyeti letra.

With MEP colleagues, we call for an investigation into Commissioner Varhelyi’s alleged role assisting Milorad Dodik’s separatist escalation in Bosnia-Herzegovina.

The EU needs to stand firmly and credibly on the side of peace. People in BiH and beyond deserve clarity on this. pic.twitter.com/Ihj0nXMfE6

— Katalin Cseh (@katka_cseh) January 12, 2022