Tregjet e aksioneve në SHBA pësuan një rënie të fortë të enjten pasi presidenti Donald Trump shpalli tarifa të larta për importet, duke shkaktuar frikë për një recesion në SHBA dhe në mbarë botën.

Kur u hapën bursat, grafikët e Wall Street u ngjyrosën me të kuqe. Për çdo aksion që fitonte vlerë, dhjetë të tjerë po binin. Gjigantët teknologjikë si Apple dhe zinxhirët e mëdhenj të shitjeve me pakicë, si Walmart dhe Nike, u prekën rëndë, pasi investitorët u frikësuan nga kostot e rritura për industri të tëra.

Vlera e aksioneve amerikane humbi triliona dollarë, duke goditur drejtpërdrejt edhe kursimet pensionale të qytetarëve të zakonshëm, përfshirë llogaritë e tyre. Ekspertët e tregtisë parashikojnë gjithashtu një rritje të çmimeve për konsumatorët, pasi kompanitë e mëdha do t’i transferojnë kostot shtesë tek blerësit.

Indeksi S&P 500 ra me 3.12 për qind në hapje, Nasdaq humbi 4.16 për qind, ndërsa Dow Jones u ul me 2.63 për qind. S&P po përjeton ditën e tij më të keqe në dy vitet e fundit, ndërsa shpresa mbetet që tregjet të rimëkëmben në ditët dhe javët e ardhshme.

Kompani që varen nga importet pësuan humbjet më të mëdha, pasi do të goditen nga tarifat e reja që arrijnë deri në 54% për mallrat e lira nga Azia. Nike ra me 12 për qind, ndërsa Apple me 8 për qind.

Eksperti i investimeve, Chris Zaccarelli nga Northlight Asset Management, tha se investitorët po reagojnë me panik.

“Shpresa është që këto tarifa janë vetëm një pikënisje për negociata dhe përfundimisht normat e tarifave do të ulen. Por tani për tani, tregtarët po veprojnë pa u menduar dy herë”, theksoi ai.

Ndërkohë, Sekretari i Tregtisë, Howard Lutnick, konfirmoi se nuk do të ketë përjashtime për ndonjë vend nga tarifat e reja amerikane. Ai paralajmëroi gjithashtu se shtetet e tjera do të gabonin nëse hakmerreshin me tarifa kundër SHBA-së.

Trump shpalli tarifat të mërkurën në Kopshtin e Trëndafilave të Shtëpisë së Bardhë, duke vendosur tarifa bazë prej 10% për të gjitha importet. Për Kinën, tarifa arrin në 34% mbi një tarifë ekzistuese prej 20%. Bashkimi Evropian do të përballet me një tarifë 20 për qind, ndërsa Koreja e Jugut me 25 për qind. Japonia, Tajvani dhe vende të tjera gjithashtu do të përballen me tarifa të larta.

Menjëherë pas shpalljes, tregjet e aksioneve jashtë SHBA-së ranë ndjeshëm. Indeksi Nikkei i Japonisë humbi mbi 3%, Kospi i Koresë së Jugut ra me 1.5%, ndërsa indeksi kryesor i Australisë humbi 1.9%, duke shënuar rënien më të madhe në një ditë të vetme që nga shtatori.

Trump akuzoi vendet e huaja për “plaçkitjen” e SHBA-së. Ai tha se tarifat synojnë të ndalin “hajdutërinë” dhe të kthejnë punët në fabrikat amerikane. Megjithatë, ekonomistët paralajmërojnë për një ngadalësim ekonomik dhe rritje të çmimeve për produktet e konsumit.

“Takspaguesit amerikanë janë shfrytëzuar për më shumë se 50 vjet, por kjo nuk do të ndodhë më”, tha Trump.

Ai e përshkroi sistemin tregtar global si një lojë të padrejtë kundër SHBA-së, duke akuzuar vendet e huaja për “plaçkitje, përdhunim dhe shkatërrim” të ekonomisë amerikane.

Megjithëse ai premtoi rikthimin e vendeve të punës në SHBA, shumë analistë druhen se politikat e tij mund të shkaktojnë një rritje të menjëhershme të çmimeve për makinat, veshjet dhe mallrat e tjera, duke ndikuar negativisht në jetën e përditshme të amerikanëve.