Qeveria e Iranit është jashtëzakonisht nervoze dhe është e angazhuar në përpjekje urgjente diplomatike me vendet e Lindjes së Mesme për të vlerësuar nëse ato mund të zvogëlojnë përgjigjen e Izraelit ndaj një sulmi raketor iranian në fillim të këtij muaji, dhe nëse kjo dështon, si mund ta mbrojnë Teheranin, shkruan CNN duke iu referuar burimeve të njohura me çështjen.

Ankthi i Iranit buron nga pasiguria nëse SHBA do të ketë sukses të bindë Izraelin të mos sulmojë objektet bërthamore dhe të naftës të Iranit, si dhe nga fakti se milicia e tij më e rëndësishme përfaqësuese në rajon, Hezbollahu, është dobësuar ndjeshëm nga operacionet ushtarake izraelite kohët e fundit, thanë burimet.

SHBA po konsultohet me Izraelin se si planifikon t’i përgjigjet një sulmi iranian më 1 tetor dhe zyrtarët amerikanë e kanë bërë të qartë se nuk duan që Izraeli të godasë objektet bërthamore të Iranit ose fushat e naftës. Presidenti i SHBA-së Joe Biden diskutoi me kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu të mërkurën për herë të parë në gati dy muaj, duke i thënë atij se hakmarrja izraelite duhet të jetë proporcionale.

Aleatët e SHBA-së në Gjirin Persik, duke përfshirë Emiratet e Bashkuara Arabe, Bahrejnin dhe Katarin, i kanë shprehur gjithashtu shqetësimin SHBA-së për një sulm të mundshëm në objektet e naftës të Iranit, i cili mund të ketë pasoja negative ekonomike dhe mjedisore për të gjithë rajonin, tha një diplomat arab për CNN.

Administrata Biden është thellësisht e shqetësuar se armiqësitë e vazhdueshme midis Iranit dhe Izraelit, të cilat filluan në fillim të këtij viti pasi Izraeli sulmoi një ndërtesë që Irani pretendon se është selia e tij konsullore në Damask, mund të përshkallëzohen në një luftë të madhe rajonale që mund të përfshijë SHBA-në.

Pjesa më e madhe e frikës lidhet me faktin se ndikimi i SHBA-së mbi Izraelin duket se po pakësohet vitet e fundit. Ashtu si operacionet e tij në Gaza, Izraeli ka injoruar gjithnjë e më shumë thirrjet e SHBA-së për përmbajtje në Liban, ku fushata intensive ajrore dhe ofensiva tokësore e Izraelit kanë vrarë më shumë se 1.400 njerëz që nga fundi i muajit të kaluar.

Izraeli gjithashtu nuk u konsultua me SHBA-në përpara se të fillonte një sulm masiv muajin e kaluar që shkatërroi mijëra pejxherë dhe radio të përdorura nga operativët e Hezbollahut, as para vrasjes së shefit të Hezbollahut, Hassan Nasrallah në Bejrut, duke i dhënë fund një propozimi delikat të armëpushimit që kishte qenë SHBA-ja dhe Franca propozoi më pak se 48 orë më parë.

Kabineti i sigurisë i Izraelit nuk ka marrë ende një vendim se si të vazhdojë, tha një zyrtar izraelit për CNN të premten. Dhe ndërsa hendeku midis pozicioneve të SHBA-së dhe Izraelit po ngushtohet, ai mund të mos qëndrojë i tillë, tha zyrtari amerikan.

“Ne nuk mund ta dimë vërtet nëse ata votuan apo jo,” tha një zyrtar i lartë i administratës, duke folur për diskutimet e kabinetit izraelit, duke shprehur dyshime për nivelin e transparencës për atë që Izraeli ndan me SHBA. Zyrtari sugjeroi se ata nuk mund të “besonin shumë në llogaritjet” e qeverisë izraelite.

Deri javën e kaluar, Izraeli nuk kishte dhënë asnjë garanci se nuk do të synonte objektet bërthamore të Iranit, raportoi CNN.

Ministri izraelit i Mbrojtjes Yoav Gallant lëshoi një paralajmërim të fortë për Iranin në lidhje me reagimin e Izraelit të mërkurën duke thënë se “ata nuk do të kuptojnë se çfarë ndodhi dhe si ndodhi.”

Vendet e Gjirit Persik në përgjithësi duan të qëndrojnë jashtë konfliktit, tha diplomati arab. Megjithëse Irani ka paralajmëruar publikisht se çdo palë që shihet se ndihmon Izraelin do të trajtohet si agresore, nuk ka gjasa që fqinjët e Iranit të dalin në mbrojtje të qartë të Teheranit në rast të një sulmi izraelit.

Megjithatë, Arabia Saudite, Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Katari i kanë thënë SHBA-së dhe Iranit se nuk do të lejojnë Izraelin të përdorë hapësirën e tyre ajrore për të sulmuar Iranin, tha për CNN një diplomat arab dhe një burim tjetër i njohur me situatën. Jordania gjithashtu do të mbrojë hapësirën e saj ajrore nga çdo inkursion i paautorizuar, pavarësisht nga origjina, tha një zyrtar jordanez.

Edhe pse Katari komunikon rregullisht me iranianët dhe i përcjell SHBA-ve atë që thonë ata, zyrtari amerikan tha se “nuk e dimë se çfarë synon të bëjë Irani”. Zërat kryesorë brenda Iranit do të kenë mendime të ndryshme nëse dhe si t’i përgjigjen Izraelit, por kjo do të varet nga shkalla dhe shtrirja e lëvizjes së pritshme izraelite, tha një zyrtar tjetër amerikan.

Zyrtari tha se mesazhet nga Irani kanë mbetur të qëndrueshme si publikisht ashtu edhe privatisht që kur Teherani sulmoi me raketa Izraelin në fillim të këtij muaji dhe se nuk ka pasur ndryshime të rëndësishme në ato mesazhe.

Irani është veçanërisht i interesuar të merr ndihmë nga Arabia Saudite në parandalimin e një sulmi izraelit dhe përdorimin e ndikimit të tyre në Uashington për të gjetur një zgjidhje për krizën, tha një diplomat arab për CNN.

Bota po vëzhgon nga afër çdo lëvizje të Izraelit teksa mendon përgjigjen e tij. Por të paktën deri në mbrëmjen e së shtunës, Izraeli do të pushojë për kremtimin e Yom Kippur – ditën më të shenjtë në Judaizëm. Ndërsa nuk është e pamundur që Izraeli të ndërmarrë veprime, dyqanet, restorantet dhe shërbimet e tjera do të mbyllen, transporti publik nuk do të funksionojë, madje edhe aeroporti kryesor i vendit – Ben Gurion në Tel Aviv – do të mbyllet.