Udhëheqësit e vendeve të G7 kanë bërë thirrje për një “ulje të tensioneve në Lindjen e Mesme, duke përfshirë një armëpushim në Gaza”.

Në një deklaratë të përbashkët, ata përsëritën gjithashtu “angazhimin e tyre për paqe dhe stabilitet” në rajon, duke shtuar se brenda këtij konteksti “Izraeli ka të drejtë të mbrohet”, shkruan BBC.

Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, u largua herët nga samiti në Kanada duke u thënë gazetarëve: “Duhet të kthehem herët për arsye të qarta”.

Largimi i tij erdhi ndërsa Izraeli dhe Irani sulmuan njëri-tjetrin për të pestën ditë radhazi.

Qarkulluan raporte se Trump kishte udhëzuar Këshillin e Sigurisë Kombëtare të Shtëpisë së Bardhë të mblidhej pas kthimit të tij.

Sekretari i Mbrojtjes i SHBA-së, Pete Hegseth, njoftoi “vendosjen e kapaciteteve shtesë” në Lindjen e Mesme për të përmirësuar “qëndrimin mbrojtës” të Pentagonit. Por zyrtarët amerikanë hodhën poshtë sugjerimet se SHBA-të ishin gati të bashkoheshin me ofensivën izraelite ndaj Iranit.

Shtëpia e Bardhë u përpoq shumë të theksonte se Trump pati “një ditë të mrekullueshme” në samit, duke thënë se u arrit shumë, përfshirë një marrëveshje tregtare midis SHBA-së dhe Mbretërisë së Bashkuar.

Sekretarja e shtypit e Shtëpisë së Bardhë, Karoline Leavitt, tha se Trump po largohej nga takimi i liderëve botërorë në Kananaskis në Malet Shkëmbore Kanadeze pas darkës të hënën në mbrëmje për shkak të “asaj që po ndodh në Lindjen e Mesme”. Ajo nuk dha detaje.

Kjo do të thotë që presidenti amerikan do të humbasë takimet ballë për ballë me presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky dhe presidenten meksikane Claudia Sheinbaum që ishin planifikuar për të martën, ditën e fundit të samitit.

Në një sesion fotografik të hënën, Trump tha se ishte e rëndësishme që ai të kthehej në Uashington për “gjëra të mëdha”.

Më parë presidenti postoi në mediat sociale se Irani duhet të kishte nënshkruar një marrëveshje që ai ua paraqiti atyre në raundin më të fundit të bisedimeve bërthamore SHBA-Iran.

“Thënë thjesht, IRANI NUK MUND TË KETË NJË ARMË BËRTHAMORE,” shkroi ai. “E thashë vazhdimisht!”

Trump gjithashtu u bëri thirrje iranianëve në platformën e tij të mediave sociale Truth Social që të “evakuojnë menjëherë” kryeqytetin e tyre, Teheranin, një qytet me deri në 17 milionë banorë. Ai nuk ofroi detaje të mëtejshme.

Menjëherë më pas, media iraniane raportoi shpërthime dhe zjarr të rëndë të mbrojtjes ajrore në Teheran herët të martën. Kjo ndodhi disa orë pasi Izraeli shënjestroi transmetuesin shtetëror të Iranit, duke detyruar një prezantuese të largohej nga mesi i transmetimit.

Në Izrael, sirenat e sulmit ajror u dëgjuan në Tel Aviv dhe një shpërthim u dëgjua ndërsa raketat iraniane shënjestruan përsëri vendin.

Udhëheqësit botërorë në samitin e G7 thanë se e kuptonin nevojën e Trump për t’u larguar herët.

“Nëse Shtetet e Bashkuara mund të arrijnë një armëpushim, kjo është një gjë shumë e mirë”, tha presidenti francez Emmanuel Macron.

Një zëdhënës i kryeministrit Australian Anthony Albanese tha se largimi i Trump ishte “i kuptueshëm”, pavarësisht se të dy udhëheqësit kishin planifikuar të takoheshin të martën për të diskutuar tarifat.

Kishte shenja përçarjeje më parë në G7 për shkak të konflikteve midis Rusisë dhe Ukrainës dhe midis Izraelit dhe Iranit.

Trump planifikonte të refuzonte një deklaratë të samitit mbi konfliktin Iran-Izrael, sipas partnerit amerikan të BBC-së, CBS.

Por udhëheqësit përfundimisht ranë dakord për një deklaratë, të lëshuar të hënën në mbrëmje sipas orës lokale, e cila thoshte se ata “përsërisin mbështetjen tonë për sigurinë e Izraelit”.

“Irani është burimi kryesor i paqëndrueshmërisë dhe terrorit rajonal. Ne kemi qenë vazhdimisht të qartë se Irani nuk mund të ketë kurrë një armë bërthamore”, shtoi deklarata.

Ne kemi qenë vazhdimisht të qartë se Irani nuk mund të ketë kurrë një armë bërthamore.

Trump tha gjithashtu në samitin e mëparshëm se kishte qenë një “gabim i madh” për ish-G8-ën të përjashtonte Rusinë nga grupi në vitin 2014 pasi ajo aneksoi Krimenë.

“Putin më flet mua”, tha presidenti amerikan. “Ai nuk flet me askënd tjetër… ai nuk është një person i lumtur për këtë.”

Por pati disa përparime pasi presidenti Trump nënshkroi zyrtarisht një marrëveshje tregtare Britani-SHBA duke hequr disa barriera tregtare midis dy vendeve.

Trump u tha gazetarëve se Britania e Madhe ishte “shumë mirë e mbrojtur” nga taksat e ardhshme të importit. “E dini pse? Sepse më pëlqejnë ato.”

Të hënën pati gjithashtu një takim dypalësh midis kryeministrit kanadez Mark Carney dhe Trump, pas të cilit Carney tha se një marrëveshje tregtare mund të arrihet midis dy vendeve brenda 30 ditëve për të zgjidhur taksat e importit.

Kjo shënon herën e dytë që Trump largohet nga samiti i G7 para kohe. Në vitin 2018, në një samit në Quebec, ai doli nga takimi për t’u takuar me udhëheqësin e Koresë së Veriut, Kim Jong Un.

Izraeli ka pretenduar kontrollin e hapësirës ajrore iraniane që nga nisja e luftës ajrore të enjten e kaluar me një sulm të papritur që thotë se ka vrarë shumë komandantë të lartë ushtarakë dhe shkencëtarë atomikë.

Megjithatë, Izraeli nuk duket se e ka arritur qëllimin e tij për të shkatërruar programin e zhvillimit bërthamor të Iranit.

Analistët ushtarakë thonë se vetëm SHBA-të kanë bombardues dhe bomba që shkatërrojnë bunkerë që mund të depërtojnë në thellësinë e objekteve bërthamore iraniane, veçanërisht atë të Fordow.

Sulmet izraelite kanë vrarë të paktën 224 persona në Iran, sipas ministrisë iraniane të shëndetësisë. Në Izrael, qeveria tha se të paktën 24 persona kishin vdekur.