Sulmi tronditës ukrainas ndaj bombarduesve strategjikë rusë ka bërë që gjeneralët dhe analistët amerikanë të fillojnë të mendojnë mbi kërcënime të reja ndaj avionëve amerikanë.

“Ky është një moment shqetësues,” tha gjenerali David Allvin, shefi i shtabit të Forcave Ajrore të SHBA (USAF), në një konferencë të mbrojtjes në Uashington, duke pranuar se Shtetet e Bashkuara janë të prekshme ndaj sulmeve të tilla.

“Nuk ka asnjë strehë as në vetë Amerikën – veçanërisht duke pasur parasysh se bazat tona në shtëpi janë në thelb plotësisht të pa fortifikuara,” tha për CNN Thomas Shugart, një bashkëpunëtor i lartë në Qendrën për Sigurinë e Re Amerikane (CNAS).

Me “të pa fortifikuara”, Shugart do të thotë se nuk ka strehimore të mjaftueshme ku mund të parkojnë avionët luftarakë amerikanë dhe që janë mjaft të forta për t’i mbrojtur ata nga sulmet ajrore, qofshin ato me dronë apo raketa.

Zyrtarët ushtarakë ukrainas thanë se 41 avionë rusë, duke përfshirë bombardues strategjikë dhe aeroplanë vëzhgimi, u goditën në sulmet e së dielës së kaluar, duke shkatërruar disa dhe duke dëmtuar të tjerët.

Analizat e mëvonshme tregojnë se të paktën 12 avionë u shkatërruan ose u dëmtuan, dhe imazhet satelitore janë ende duke u shqyrtuar, raporton KosovaPress.

Në sulm, ukrainasit përdorën dronë të kontrabanduar në territorin rus, të fshehur në shtëpitë e lëvizshme prej druri në kamionë dhe të sjellë pranë katër bazave ajrore ruse, sipas burimeve ukrainase. Kur iu afruan bazave, çatitë e shtëpive të lëvizshme u hapën nga distanca dhe dronët filluan të sulmojnë.

Avionët rusë qëndruan të pambuluar në pistat e bazave, njësoj siç bëjnë avionët luftarakë amerikanë brenda dhe jashtë vendit.

“Ne jemi mjaft të cenueshëm. Ne kemi shumë pasuri me vlerë të lartë,” tha gjenerali në pension i ushtrisë amerikane Stanley McChrystal.

Ukrainasit pretendojnë se në sulm shkatërruan avionë rusë me një vlerë totale prej shtatë miliardë dollarësh. Për krahasim, një bombardues i vetëm B-2 për Forcat Ajrore të SHBA kushton dy miliardë dollarë. SHBA ka vetëm njëzet sish, transmeton kosovapress.

Shugart ishte bashkautor i një raporti për Institutin Hudson në janar që nënvizonte kërcënimin që Kina paraqet për instalimet ushtarake të SHBA-së në çdo konflikt midis superfuqive.

“Forcat goditëse të Ushtrisë Çlirimtare Popullore të përbëra nga aeroplanë, raketa lëshuese me bazë tokësore, anije sipërfaqësore dhe nënujore dhe forcat speciale mund të sulmojnë avionët amerikanë dhe sistemet e tyre mbështetëse në fusha ajrore në mbarë botën, duke përfshirë Shtetet e Bashkuara kontinentale,” shkruan Shugart dhe Timothy Walton.

Simulimet dhe analizat tregojnë se “shumica dërmuese e humbjeve të avionëve të SHBA-së ka të ngjarë të ndodhin në terren në fusha ajrore (dhe humbjet mund të jenë katastrofike)”, shkruan Shugart dhe Walton.

Një raport i vitit të kaluar nga revista e Forcave Ajrore dhe Hapësinore vuri në dukje se Baza e Forcave Ajrore Anderson në ishullin Guam të Paqësorit, shtëpia e bombarduesve B-1, B-2 dhe B-52, i mungojnë strehimoret e përforcuara.

McChrystal tha se SHBA duhet të konsiderojë se si të mbrojë bazat e saj dhe avionët në to, por edhe si të monitorojë zonat përreth këtyre objekteve. “Sfera e kërcënimeve me të cilat duhet të përballeni është zgjeruar,” shpjegoi McChrystal.

Por e gjithë kjo kërkon para. Allvin, shefi i shtabit të USAF, konfirmoi se ekziston një dilemë buxhetore: të shpenzohen paratë e mbrojtjes për strehimore të fortifikuara dhe ndalimin e dronëve dhe raketave që sulmojnë bazat amerikane, apo të përdorin më shumë burime për armë sulmuese?

“Nëse gjithçka që bëjmë është të luajmë me mbrojtje dhe nuk mund të kthejmë zjarrin, atëherë ky nuk është një përdorim i mirë i parave tona. Ne e kemi ditur gjithmonë se forcimi i bazave tona është diçka që duhet të bëjmë,” tha Allvin. Megjithatë, zërat e tjerë kanë prioritet në buxhet.

Strehimoret e përforcuara të avionëve nuk janë të bie në sy dhe me gjasë nuk do të zënë titujt si projektet e tjera ushtarake, duke përfshirë avionët si bombarduesit e rinj B-21, secili prej të cilëve pritet të kushtojë rreth 700 milionë dollarë.

Presidenti amerikan Donald Trump njoftoi së fundmi se Forcat Ajrore do të ndërtojnë një luftëtar të ri, F-47, me një kosto fillestare prej 300 milionë dollarë për avion. “F-47 është një avion i jashtëzakonshëm, por do të vdesë në tokë nëse nuk e mbrojmë atë”, paralajmëroi Allvin.

Një strehë e përforcuar e avionëve kushton rreth 30 milionë dollarë, sipas Shugart dhe Walton.

Muajin e kaluar, Trump zbuloi një formë tjetër të mbrojtjes ajrore për territorin amerikan, mburojën raketore Golden Dome, e cila pritet të kushtojë të paktën 175 miliardë dollarë. Ajo është projektuar për të kundërshtuar kërcënimet me rreze të gjatë, siç janë raketat balistike ndërkontinentale.