Teknologjitë e reja do të përmirësojnë jetën, por do të rritin pabarazinë

Teknologjitë e reja nga inteligjenca artificiale deri tek redaktimi i gjeneve kanë potencial të madh për të përmirësuar jetën e njerëzve - por gjithashtu mund të sjellin pabarazi më të madhe dhe dislokimin social, sipas një raporti të OKB të nisur të hënën.

Auto & Tek

10/10/2018 21:26

Sondazhi Botëror Ekonomik dhe Social 2018 u përqëndrua në atë nëse teknologjitë kryesore të përparësisë mund të përdoren për të përmbushur qëllimet e OKB-së për vitin 2030 duke përfshirë përfundimin e varfërisë ekstreme, ruajtjen e mjedisit dhe nxitjen e rritjes ekonomike, transmeton lajmi.net.

Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së Antonio Guterres tha se “teknologjitë kufitare – nga sekuenca e ADN-së në shtypjen 3D, nga teknologjitë e energjisë së ripërtëritshme deri te plastikat e biodegradueshme, nga të mësuarit e makinës deri tek inteligjenca artificiale, paraqesin potencial të madh për agjendën e vitit 2030”.

“Shëndeti dhe jetëgjatësia e mirë, prosperiteti për të gjithë dhe qëndrueshmëria mjedisore janë brenda mundësive tona, nëse shfrytëzojmë fuqinë e plotë të këtyre risive”, tha ai në parathënien e raportit. “Megjithatë, këto teknologji të njëjta gjithashtu ngrenë shqetësime serioze”.

Guterres u bëri thirrje qeverive të miratojnë politika që sigurojnë se teknologjitë kufitare “nuk janë vetëm komerciale të qëndrueshme, por edhe të barabarta dhe etike”.

Ndërsa vendet e zhvilluara më të pasura përballen me mundësitë e teknologjive të reja që mund të ndihmojnë në çrrënjosjen e sëmundjeve dhe automatizimin e detyrave manuale dhe të përsëritura, raporti tha se “shumë vende në zhvillim ende duhet të përfitojnë plotësisht nga teknologjitë ekzistuese”.

“Një hendek i madh teknologjik vazhdon,” thanë ekspertët e OKB, duke treguar më shumë se 1 miliard njerëz në vendet në zhvillim pa qasje në energji elektrike dhe një tjetër 2.5 miliardë që përjetojnë lidhje të dobëta dhe ndërprerje të shpeshta të energjisë.

Raporti prej 175 faqesh tha se miliona njerëz ende varen nga “fuqia e muskujve të njerëzve ose të kafshëve” për të kultivuar tokën dhe për prodhime të tjera dhe nuk kanë qasje në arsimin modern që është vendimtare për të adoptuar shumë teknologji të reja.

Në të njëjtën kohë, raporti tha, ka qenë e mundur që vendet në zhvillim “të kapërcejnë” disa teknologji të reja, për shembull, duke lënë mënjanë telefonat fiks dhe duke shkuar drejtpërdrejt në telefonat celularë dhe duke anashkaluar linjat e energjisë elektrike dhe duke shkuar direkt në energjinë diellore.

Por “pa një nivel minimal të arsimimit, nuk është e mundur të shfrytëzohen teknologjitë digjitale për të blerë ose shitur mallra në internet, për shembull, ose ofrojnë shërbime të makinave ose të marrësh me qira një apartament, edhe nëse lidhjet e nevojshme elektrike dhe interneti janë në vend” tha ai.

Raporti i Departamentit të Çështjeve Ekonomike dhe Sociale të OKB-së tha se përparimet në automatizimin, mësimin e makinës dhe inteligjencën artificiale po transformojnë gjithashtu tregjet e punës dhe shkaktojnë shumë humbje të vendeve të punës në vendet më të pasura të zhvilluara, përcjell lajmi.net.

Përderisa përparimi teknologjik është thelbësor për të arritur qëllimet e OKB-së për vitin 2030, raporti thotë, “nuk ka garanci se ky progres do të përafrohet me nevojat më urgjente të njerëzimit: çrrënjosjen e varfërisë dhe urisë, reduktimin e pabarazisë, gjenerimin e prosperitetit të përbashkët dhe ndërtimin e elasticitetit kundër ndryshimit të klimës “.

Si shembull, ai tha se robotët e nxitur nga inteligjenca artificiale mund të ndihmojnë në rritjen e prodhimit por mund të shkaktojnë humbje të konsiderueshme të punës dhe ndikojnë në qëllimin e promovimit të barazisë më të madhe sociale.

Në rastin e mediave sociale, thuhet në raport, reklamat në shënjestër përdoren gjithnjë e më shumë për “manipulimin e emocioneve njerëzore dhe përhapjen e keqinformimit dhe madje edhe urrejtjen”.

Ndërsa sistemet vendimmarrëse të bazuara në inteligjencë artificiale mund të përmirësojnë qasjen në shërbimet publike, “ato gjithashtu rrezikojnë të përforcojnë paragjykimet ekzistuese dhe format e përjashtimit”.

Ekspertët e OKB-së nxitën transparencë dhe përgjegjësi më të madhe për vendimet e bazuara në inteligjencën artificiale. /Lajmi.net/