Shkencëtarët kanë zbuluar se krimbat mund të hanë dhe biodegradojnë polietenin, plastikën e fortë që përdoret për të bërë qeset e blerjeve që aktualisht janë duke u hedhur si deponi në sipërfaqe.

Në një përpjekje për të hequr parazitët e bezdisshëm nga krimbat e saj, një bletërues amator i vendosi krimbat në çanta për pazar (qese), vetëm për të parë nëse ata do të gjejnë rrugën për të dalë jashtë.

Për fat të mirë, bletari amator është një shkencëtar profesionist : Federica Betocchini nga Instituti i Biomedicinës dhe Bioteknologjisë së Cantabria (IBBTEC) në Spanjë, transmeton lajmi.net

Bertocchini u bashkua me kolegët e tij Christopher Howe dhe Paolo Bombelli nga Departamenti i Biokimisë në Universitetin e Kembrixhit për të kryer një eksperiment të bazuar në vrojtime. Studiuesit vendosën 100 krimba në një qese plastike të marrë në supermarket. Pas 40 minutash, vrimat filluan të shfaqeshin në qese, dhe pas 12 orësh, shkencëtarët vërejtën një reduktim prej 92 mg në masë plastike.

Megjithëse e papritur, kjo nuk është krejtësisht e habitshme, pasi përbërja e qeseve nuk është aq e ndryshme nga burimi i ushqimit natyror të krimbave. “Dylli është një polimer, një lloj ‘plastike natyrale’, dhe ka një strukturë kimike jo ndryshe nga polietileni” tha Bertocchini për Universitetin Camridge.

Studiuesit treguan se lidhjet kimike në plastikë po theheshin nëpërmjet analizës spektroskopike. Ata vëzhguan se si krimbat biodegraduan polietilenin në glikol etilen.

“Nëse një enzimë e vetme është përgjegjëse për këtë proces kimik, riprodhimi i saj në një shkallë të madhe duke përdorur metoda bioteknologjike duhet të jetë e arritshme”, sipas Bombelli.

Krahasuar me zbulimet e tjera të fundit, shkalla e degradimit të krimbave është jashtëzakonisht e shpejtë. Për shembull, në 2016, shkencëtarët raportuan se një soj bakterie të quajtur PET mund të biodegradonte disa plastike, por e bëri këtë në një shkallë prej vetëm 0.13mg në ditë.

Njerëzit krijojnë përafërsisht 78 milionë tonë plastikë nga paketimi vetëm në një vit, dhe 32 për qind e tyre përfundojnë në ujërat e planetit – kjo është një kamion plehrash plastike çdo minutë. Gota, çanta dhe plastikat janë ndaluar të gjitha në Delhi, Indi dhe në të gjithë Francën, duke filluar nga 2020. Pothuajse 75 përqind e plazheve në Britani të Madhe janë të mbuluara me rruaza të vogla plastike të përdorura, të cilat janë të dëmshme për kafshët e egra si dhe çlirojnë kimikatet toksike pasi ato ngadalë degradohen, transmeton lajmi.net

Oqeanet e Tokës përmbajnë 269,000 tonë plastike. Kjo është rreth 5.25 trilion copë që po shkatërrojnë ekosistemet në mbarë botën. Në fakt, ekspertët vlerësojnë se do të ketë më shumë plastikë se sa peshq në oqeanet e botës deri në vitin 2050. Polietileni në veçanti përdoret kryesisht në paketim, që do të thotë se pothuajse të gjitha këto përfundojnë në deponi. Globalisht, rreth një trilionë qese plastike përdoren çdo vit.

Ndërsa ekipi hulumtues që punon me krimba me dylli zbulon detajet molekulare të procesit të biodegradimit, ata shpresojnë të krijojnë një zgjidhje industriale bioteknologjike për menaxhimin e mbetjeve të polietilenit.

Pjesa tjetër e zgjidhjes është gjithashtu e qartë: kërkesa e zvogëluar për polietilenin do të rezultojë në më pak mbeturina. Duhet të gjejmë zgjidhje më të mira për paketim dhe të bëjmë zgjedhje më të mençura si konsumatorë. /Lajmi.net/