Tek fëmija i porsalindur kockat e kokës janë të buta. Ndonjëherë gjatë lindjes koka mund të pësojë deformime të cilat rregullohen pas pak kohësh. Kockat e kafkës së fëmijës së porsalindur akoma janë të pa lidhura. Në kokë ka disa zona që janë të buta membranoze, pa kockë, që quhen fontanela. Shumica e tyre janë të mbyllura që në lindje, përveç fontanelës që ndodhet në pjesën e sipërme të kokës dhe në formë vezore.

Fontanela mbyllet midis 10 dhe 18 muajve. Nënat duhet të tregojnë kujdes sepse nuk duhet shtypur me forcë. Kjo fontanelë ndikon në zhvillimin dhe rritjen e kafkës dhe të perimetrit të kokës me anë të të cilit vlerësojmë zhvillimin e sistemit nervor qendror. Sa më e madhe koka, aq më i madh truri, aq më i madh zhvillimi psiko-motor i fëmijës. Perimetri i kokës rritet gjatë tremujorit të parë të jetës mesatarisht 2 cm në muaj.

Gjatë tremujorit të dytë rritet 1 cm në muaj dhe gjatë gjashtëmujorit të dytë rritet totalisht 3 cm. Gjatë vitit të dytë rritja është prej rreth 2.5 cm. Pra është e rëndësishme që fontanela të mos mbyllet para kohe, pasi pengon rritjen e trurit brenda saj.

ZBUTJA E KOCKËS

Në rast se fëmija ka temperaturë në shifra mesatare dhe të larta fontanela fryhet më shumë se zakonisht. Është e rëndësishme të vihet një kompresë me akull (mbështillni pak akull në një peshqir) vazhdimisht në pjesën e sipërme të kokës. Në rast se fëmija paraqet djersë të shtuar, fontanelë më të zbutur aq sa lejon futjen e gishtave, mbetje të flokëve në jastëk, atëherë kemi të bëjmë me një problem të përgjithshëm të preraketizmit i cili trajtohet me vitaminë D dhe me kalcium.

ÇFARË DUHET TË BËJMË

Nënat duhet të shfrytëzojnë verandat, ballkonet dhe parqet gjatë sezonit të verës, sepse mjekët këshillojnë rrezatimin e mirë të diellit për të gjithë fëmijët dhe veçanërisht për fëmijët me problemin e preraketizmit. Rrezatimi i mirë i diellit të mëngjesit është shumë i këshillueshëm për të vegjlit. Ai i ndihmon kockat e trupit të përthithin vitaminën D dhe kalciumin, shumë të domosdoshëm për fortësimin e tyre.

Ekspozimi i përditshëm për disa minuta i fëmijës në diell është ideal për këtë funksion. Shumë pediatër i kërkojnë nënave që ti lënë fëmijët të marrin ngjyrën çokollatë, nga dielli i mëngjesit. Por kujdes, ekspozoni vetëm këmbët dhe krahët e fëmijës, kyçet janë të rëndësishme që të marrin rrezatimin. Mbulojani kokën me një kapele dhe trupin me veshje të lehta pambuku. Koha e këshillueshme e ekspozimit është rreth orës 9 të mëngjesit. Ekspozimi duhet të fillojë gradualisht nga 5 minuta në ditë deri në 30 minuta.

Për larjen e kokës së fëmijës përdorni shampo delikate të prodhuara për lëkurën e butë të fëmijës. Nenat e reja nuk duhet të shqetësohen, pasi larja nuk e dëmton kokën e butë të fëmijës, mjafton që ju të tregoni pak kujdes. /GazetaShneta/